Nolako herria: elkarrizketak 2023

“Badirudi pixka bat erreakzionatu dugula eta egunero kontsumitzen dugun energia murrizten saiatu garela”

Eire Chinchilla 2023ko mai. 1a, 00:00

Zumaia 2050ean nolakoa izango den jakiteko hainbat elkarrizketa egin ditugu herritarren artean. Hauxe da Puri Tenari energiari buruz egindako elkarrizketa.

Zientzialariek diotenez, iturri fosiletatik (petrolioa, ikatza, gasa) lortzen dugun energiak CO2 isurtzen du atmosferara eta, horregatik, aldaketa klimatikoa gertatzen ari da. Zer iritzi duzu horri buruz?
Izan ere, arrazoi osoa dute, geroz eta kutsadura handiagoa baitago. Gu txikiak ginenean fabrika askok ke asko eta gauza asko isurtzen zituzten atmosferara, baina egia da gure herrian, herri txikiago batean, auto izugarri asko ditugula, eta hiri handietan, askoz ere gehiago. Orduan, hori guztia atmosferara doa eta horrek lurraren, uraren eta guztiaren berotze globala eragiten du. Ados nago petrolio, ikatz eta gas-iturri horiek guztiek kalte handia eragiten dietela gure etorkizunari.

Zure ustez, zer egin beharko litzateke lehenik, kontsumitzen dugun energia kopurua murriztu edo energia-iturri garbiak erabili?
Nik uste dut, lehenik eta behin, kontsumitzen dugun energia murriztu behar dugula. Eta egia da, une honetan, Ukrainaren eta Errusiaren arteko gerra batean murgilduta gaudela, eta gerra horretan gasa asko garestitu dela. Izan ere, badirudi pixka bat erreakzionatu dugula eta egunero kontsumitzen dugun energia murrizten saiatu garela, baina horregatik oso garestia da. Orduan, kontuan hartu behar dugu, gas garestia edukitzeagatik, energia murriztu behar dugula, eta, gainera, gure ongizate fisikoa eta paisaiak edukitzeko aukeragatik ere bai. Eta, gero, energia garbiak erabiltzea ere oso garrantzitsua dela iruditzen zait. Gaur egun, ordea, dena oso garestituta dago, eta, beraz, poltsiko gutxirentzat eskuragarria da, eta gai horri buruzko esperientzia handirik ere ez dago. Denbora igaro da eta zientzialariek esan dezatela zer den hobeto.

Etxean energia-kontsumoa murrizteko neurririk hartu al duzue? (Adibidez: berokuntza gutxiago piztea, etxea hobeto isolatzea (leihoak aldatzea edo fatxada berritzea), argia gutxiago piztea, autoa gutxiago erabiltzea...)
Egia esan, zerbait garrantzitsua gertatu behar zaigu munduan energia-kontsumoa, batez ere kostuagatik, murriztu behar dela erabakitzeko. Beraz, guk negu honetan egin duguna zera izan da, beste urte batzuetan berokuntza 21 gradutan jartzen badugu eta, batez ere, ordu jakin batzuk jartzen baditugu, adibidez, arratsaldeko zazpietatik gaueko hamaiketara. Izan ere, negu honetan egin duguna tenperatura pixka bat murriztea izan da, 21 gradutara murriztu beharrean, 19,5era jarri baitugu, eta denbora gutxiagoan ere bai. Autoa ahalik eta gutxien erabiltzen saiatu ginen, baina, egia esan, nik lanera joan behar dut, eta autoa beti erabiltzen dut, nire garraiobidea delako, eta, gainera, aspaldi egin genuen etxeko fatxadaren eraberritze bat. Duela urte batzuk isolamendua jarri genuen, hotz asko ez sartzeko.

Zure etxeko elektrizitatea eguzki-plaken bidez sortutako energiarekin lortuko bazenu, egingo zenuke?
Bai, gertatzen dena da, esan dudana, eguzki-plakak oso modan daudela une honetan, modan baino gehiago leku askotan ezartzen ari dira. Kostua ez da zehazki altua izan daitekeen ala ez, baina gero eguzki-plakek ere eguzki asko dagoen edo egun garbiak dituzten lekuetan funtzionatuko dute, baina hemen, neguan egun askotan eguzkirik ez dagoen lekuan, ez da seriotzat hartzen. Baina ahal izango bagenu, egingo genuke.

Zure autoa elektrikoa da? Bestela, zergatik ez duzu aldatu? Bada, zergatik aldatu duzu?
Nire autoa ez da elektrikoa, gasoliozkoa da, eta ez dugu aldatu, erosi genuenean ez zegoelako auto elektrikoen gama zabalik. Era berean, esan nahi dut niri auto elektrikoei buruzko informazio pixka bat ematen didatela, eta hasieran ez dutela CO2 isurtzen. Baina ez dakigu nola birziklatu behar diren hamar urte inguru irauten duten auto horien bateriak. Orduan, auto horien baterien arazoa, hamar urterekin, garrantzitsua da ikustea ea gero nola baztertzen diren eta ea ez duten sortuko erabili bitartean sortu ez duten CO2a.

Zumaia Gukak zu bezalako irakurleen babesa behar du tokiko informazioa euskaraz eta modu profesionalean lantzen jarraitzeko.


Izan Gukakide